به گزارش ایحاء از کرمانشاه؛ دکتر مسعود اقبالی از اساتید هیأت علمی دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار ایحا به مناسبت فرا رسیدن ماه پر فضیلت ذی الحجه و سالروز ازدواج مبارک حضرت علی (ع) و خانم حضرت فاطمه زهرا (س) به تشریح ویژگی های الگویی از این پیوند آسمانی پرداخت :

- ضمن عرض سلام و وقت بخیر و تبریک به مناسبت سالروز ازدواج امام علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س)، چند سؤال در این خصوص از محضرتان مطرح می­کنیم.

بنده هم خدمت شما عرض سلام دارم این روز مبارک را که به مناسبت ازدواج دخت نبی اکرم (ص) و امام علی (ع) نامگذاری شده را تبریک و تهنیت عرض می کنم و در خدمت شما هستم.  

- بفرمایید با توجه به ویژگی های شخصیتی امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، تناسب و هم کفو بودن چه تأثیری بر زندگی زناشویی دارد؟

در پاسخ به این سؤال ابتدا لازم است «کفو» و «هم کفو بودن» و شرایط تحقق آن به طور نسبی تبیین شود، وگرنه هم کفو صد در صدی قطعاً یافت نمی شود و در این صورت هیچ ازدواجی هم نباید صورت گیرد. اما مؤلفه هایی وجود دارد که بر اساس آن، تناسب اخلاقی، رفتاری، اعتقادی و شخصیتی دو طرف بر اساس آن سنجیده می شود. اگر این مؤلفه ها به طور نسبی، در زن و مرد یافت شود، آنگاه می توانیم بگوییم میان آندو هم کفوی برقرار است. مثلاً «ایمان، تقوا، رعایت عفت و پاکدامنی». اگر دختری یا پسری دارای ایمان باشند، این رکن اصلی کفویت حاصل شده است. داشتن تقوا و رعایت پاکدامنی و عفت هم از نکات مهم در امر ازدواج است. البته داشتن یکسری ویژگی­های رفتاری هچون حسن خلق و خوش اخلاقی نیز می تواند معیار مناسبی در امر ازدواج باشد.  هم ترازی در طبقه اجتماعی وهمچنین داشتن اصالت خانوادگی هم در بحث ازدواج فاکتور مهمی است که همان هم کفو بودن را نشان می دهد. اگر این موارد تا حدودی در دو طرف یافت شود، آنگاه می توان گفت تناسب برقرار شده است.

 قطعاً این تناسب و همترازی میان امام علی (ع) و حضرت زهرا (س)  برقرار بوده که به ازدواج آندو انجامیده است. امام صادق (ع) به این مسئله بسیار مهم اشاره کرده و فرموده‌اند: «لولا أنّ اللّه‏ خلق أمیر المؤمنین لفاطمة ما کان لها کفوٌ على ظهر الأرض؛ اگر خداوند امیرمؤمنان را براى فاطمه نمى‌‏آفرید، در زمین همتایى براى او نبود.

در گفتمان پیامبر(ص) و معصومین(ع) بارها به موضوع «کفویت» زن و مرد توصیه و تأکید شده است، چرا که این همتایی علاوه بر آنکه مشکلات ناشی از تفاوت طبقه اجتماعی و نیز تفاوت معیار برای زندگی مشترک را مرتفع می کند، بستری مناسب برای آغاز زندگی مشترک و درک و تعامل سازنده میان آندو را فراهم می آورد.  

- به نظر شما، با توجه به زندگی امام علی(ع) و فاطمه زهرا(س)، شاخصه های خانواده مطلوب و الگوی مناسب زندگی کدامند؟

در وهله اول اگر زندگی ائمه (ع) را مبنای رفتار و عمل خود قرار دهیم، باید نگاه ما به نظام خانواده، یک نگاه معنویت گرا باشد، نه صرفاً نگاه مادی و زمینی. نظام خانواده، یک نظام مقدسی است که بنا و شالوده آن، مهر و عطوفت و همدلی است، نه کسب مادیات و افزودن بر ثروت و دارایی. روایت است که رسول اکرم (ص) از امام علی (ع) می پرسد که همسرت را چگونه یافتی؟ می فرماید: «نعْم العوْن فی طاعۀ الرّبّ؛ بهترین یار برای اطاعت و عبودیت پروردگار».

واژه همسر هم به معنای داشتن رابطه ای توأم با مهرورزی و صمیمیت در کانون خانواده است. صفا و صمیمیت در خانه از فاکتورهای مهم برای پایداری زندگی و سلامت آن است. پیامبر (ص) در این باره فرموده:« جلوس الْمرْء عنْد عیاله أحبّ الی اللّه تعالی منْ اعْتکافٍ فی مسجدی هذا؛ یعنی نشستن مرد در کنار خانواده اش نزد خدای بزرگ دوست داشتنی تر از اعتکاف [و نشستن] در این مسجد من است.» اگر نگاه صرفاً مادی از روابط زناشویی کنار رود و جای آن را احترام به همدیگر و تلاش در جهت کسب آرامش در نظام خانواده حاکم شود، آنگاه می توان آن زندگی را قوام یافته تلقی نمود. اصولاً  این نگاه باید حاکم بشود بر خانواده ها که خانواده جای مقدسی است؛ ازدواج امر مقدسی است. محبوب ترین بناها نزد خداوند تشکیل خانواده است و مبغوض ترین حلال ها پیش خداوند متلاشی شدن خانواده و طلاق است. این نگاه باید حاکم شود.

دو، فلسفة تشکیل خانواده  از دیدگاه قرآن هم، همین بحث « آرامش و آسایش در خانواده» است: «و منْ آیاته أنْ خلق لکمْ منْ أنْفسکمْ أزْواجاً لتسْکنوا إلیها و جعل بینکمْ مودّةً و رحمةً» (روم:21). باید در خانواده مودت، دوستی ، رحمت و مهربانی حاکم باشد.

نکته مهم دیگر از دیدگاه قرآن این است زن و شوهر مکمل همدیگر  معرفی شده­اند «هنّ لباسٌ لکم و أنْتمْ لباسٌ لهنّ» (بقره:187). آیه شریفه به این معنا اشاره دارد که زن باید عیب های مرد را بپوشاند، مرد هم باید عیب های زن را بپوشاند. این موضوع در تمام روابط زن و شوهر در زندگی صادق است. یعنی کم و کاستی های یکدیگر را جبران کنند و کسی خود را برتر از دیگری نپندارد. با این نگاه است که یک زندگی سالم و پایدار شکل خواهد گرفت.

- بسیار ممنوم از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.

بنده هم از شما تشکر می کنم.